Engelli Rampası

Engelli rampası adından da anlaşılabileceği üzere yaşamını sürdürme konusunda desteğe ihtiyaç duyan fiziksel engelli bireyler için üretilir. Engellerin aşılmasına ve daha rahat hareket etmeye olanak sağlayan bu rampanın olmadığı yerlerde yaşam engelliler için bir işkenceye dönüşebilmektedir.

Fiziksel engeller; doğuştan veya sonradan ortaya çıkabilen durumlardır. İnsanların hareket kabiliyetini önemli ölçüde azaltan ve belki de yürümelerine engel olan durumları bertaraf etmek için mimari çözümler üretilir. Asansör ve yürüyen merdivenler hareket etmekte zorlananlar için önemli yenilikler olarak kabul edilse de tekerli sandalyeye mahkum kimseler için en iyi alternatif engelli rampası olarak isimlendirilen çözümdür. Merdiven ve basamakların yer aldığı kısımlarda merdiven çıkması mümkün olmayan kimseler için bu kısımları aşmak uygun eğim ve ölçülerle hazırlanmış rampalar sayesinde mümkün olur. Peki, bu rampaların fiziksel özellikleri nelerdir? Engelli rampaları nerelerde kullanılır?

Fiziksel engeli bulunan bireyler için hayatın vazgeçilmezlerinden olan rampaların doğru bir şekilde konumlandırılması oldukça mühimdir. Zira yaşam alanları kısıtlanmış olan engellilerin rampa ile daha kolay bir yaşam sürebilmesi adına rampanın kullanılabileceği alanlar aslında bellidir. Merdivenlerin çok yoğun olduğu bina girişleri, yay yolları, yeşil alan ve parklar, spor müsabakalarının gerçekleştiği alanlar gibi ortak kullanım yerleri engelli rampalarına ihtiyacın oldukça yoğun olduğu alanlardır.

Engelliler için oluşturulmuş rampalar genellikle dış mekan öğeleri olarak kabul edilse de aslında bu durum oldukça farklıdır. Adliye, iş merkezleri ve diğer pek çok mekanda fiziksel engellilerin hareket kabiliyetini sınırlayan yapılar vardır. Bu yapıların bertaraf edilerek daha kolay hareketin sağlanması iç mekanda da engelli rampalarının tercih edilmesini zorunlu kılar. Resmi makamlarca belirli yönetmelik ve standartlara uygun bir şekilde hazırlanması talep edilen rampaların doğru bir şekilde tasarlanmaması ciddi sorunlara yol açar.

Engelli rampaları yaşamı kolaylaştırma noktasında önemli birer unsur olsa da bu rampaların doğru bir şekilde yapılandırılmaması kalitesiz çözümler üretilmesine neden olur. Bu noktada gerek ilgili yönetmelikler gerekse de mimari açıdan uygun koşullar değerlendirilerek engelliler için hazırlanmış rampaların doğru eğime sahip olması şarttır. Aksi durumlarda kullanışsız rampaların ortaya çıkması muhtemel olur. Peki, bir engelli rampası eğimi ne kadar olmalıdır?

TS 12576 yönetmeliğine uygun bir şekilde hazırlanması gerekli olan rampanın; tekerlekli sandalye veya baston kullanan kişiler tarafından rahat ve güvenilir bir geçiş sağlamasına imkan tanıması zorunludur. Rampa tasarlanırken genellikle 2 cm ve daha fazla kot farkı olan yerlerde uygulama gerçekleştirilir. Rampalarda mesafenin 10 metre olduğu alanlarda eğimin maksimum %8 seviyesinde olması gerekirken 10 metre ve üzeri rampalarda eğimin %6 seviyesinde olması şarttır. Rampa planlaması yapılırken genellikle aşağıdaki formülün kullanılması esastır.

Rampa Eğimi Hesaplama Formülü: Eğim = 100 x Aşılacak Yükseklik (m) / Yatay Uzaklık (m) = 100 x h/L

Engellilerin daha rahat ve konforlu bir yaşam sürebilmesi adına tasarlanmış olan rampaların kalitesini yansıtan en önemli detaylardan bir tanesi de hiç şüphesiz doğru ölçülerle hazırlanmış olmasıdır. Bu anlamda aşağıdaki detaylara dikkat edilerek hazırlanmış bir rampanın kusursuza yakın olduğu açıktır.

• Dış mekan için tasarlanmış engelli rampalarında genişlik genel olarak 100 cm şeklindedir. Lakin konforu arttırmak ve kalite standartlarını yakalamak adına ideal ölçü 120 cm olarak dikkate alınmalıdır.
• İç mekanda kullanılmak üzere tasarlanan rampaların genişlik ölçüleri 90 cm şeklindedir.
• İki yönlü engelli rampalarında hareket kabiliyetini iyileştirmek adına toplam genişlik 180 cm olmalıdır.
• Tek parça olan rampalarda en fazla uzunluk 9 metre olmalıdır. Daha uzun rampalar için sahanlık adı verilen kısımlar oluşturulmalıdır.
• 10 metre ve daha uzun rampalar için tasarlanan sahanlık kısmı dinlenme ve yön değiştirmeye uygun olmalıdır. Bu anlamda sahanlık için ideal ölçülerin 150 cm x 150 cm şeklinde olduğu söylenebilir.

Söz konusu rampa tasarlanırken uzunluk, genişlik ve eğim konularına büyük önem verilse de aslında bu detaylara ek olarak tutunma barının da ciddi önem taşıdığını ifade etmek gerekir. Engellilerin rampayı kullanırken güvenli bir şekilde mesafe kat etmesini sağlayan barların yüksekliği rampa yüksekliğine göre şekillendirilir. Engelli rampasının yüksekliği 15 cm’den fazla ise barın minimum 70 cm ve 90 cm yüksekliğinde olması şarttır. Barların rampa öncesi ve sonrasındaki 45 cm boyunca devam etmesi güvenliğin sağlanması adına önemlidir.

Genişliği standartları aşan rampalarda örneğin 300 cm ve üzerindeki genişliğe sahip rampalarda ortada bir tırabzan olması şarttır. Koruma barlarının hiç olmadığı rampaların kenarlarında 5 cm yüksekliğinde koruma bordürüne yer verilmesi gereklidir. Bu bordür kazaları ciddi manada engeller.

Engelli rampalarının eğimi, korkulukları ve mesafeleri önemli birer detay olurken yüzeyin kullanışlı olması da dikkate değer unsurlardan bir tanesidir. Bu nedenle TS 12576 yönetmeliği tarafından düzenlenen yüzey özelliklerine uyulması şarttır. Rampaların başlangıç ve bitiş noktalarında hareketin kolaylaştırılması adına 150 cm uzunluğunda düz bir alan olması elzemdir. Bu alanda yüzeyin rampa yüzeyinden farklı olması gerekir. Özellikle görme engellilere yönelik bu farklılık yüzeyin değiştiğinin hissedilmesine katkı sağlar.

Engelli rampalarında pürüz kullanılmışsa pürüz seviyesi 20 mm’den fazla olamaz. Rampa zeminlerinin dayanıklı olması ve kaygan bir ortama sebep olmaması şarttır. Engelli rampalarında bir halı tercih ediliyorsa halının zemine sabitlenmesi gerekir.

Engelli bireylerin hayatını kolaylaştıracak çözümlere başvurulması gerek insani gerekse de hukuki açıdan bir zorunluluktur. Türk toplum yapısının insana değer veren bakış açısından kaynaklanan insani gerekliliğin yanı sıra Engelli Rampası Yönetmeliği ile getirilen hukuki zorunluluğun son yıllarda ciddi dönüşümlere katkı sağladığı açıktır.

Kamu binaları, özel alanlar ve dinlenme alanlarında engelli bireylerin de yaşam hakkının olduğunu hissettirmek adına tercih edilen rampaların sadece fiziksel kabiliyetleri değil aynı zamanda engelli bireylerin motivasyonunu yükselttiği açıktır. Toplumdan dışlanmadığını ve önemsendiğini hisseden engelli bireyler tek başlarına hareket edebilmenin mutluluğunu yaşar. Ülkemizde Engelli Rampası Yönetmeliği noktasında eğim, yükseklik, güvenlik prosedürleri ve diğer bütün detaylar ince ayrıntısına kadar belirlenmiştir. Bazı yapıların yapı izni alabilmesinin koşullarından bir tanesi olarak kabul edilen rampaların her geçen gün daha da yaygınlaşması toplumsal birlikteliğin sağlanması adına önemlidir. Zira engelleri kaldırmak sadece engellileri değil toplumun bütününü mutlu eder.

Araç transferleri için tercih edilebilen Hafif ve sert alümin- yum malzemeden imal, kullanışlı pratik rampadır. Aracınızın modeli ne olursa olsun arkasına monte edilebilme özelliği olan bu rampalar aynı zamanda aracın deforme edilmeden söküp takılabilir olarak ta kullanımını sağlar.,

Genişlik: 30cm – 100cm arası

Uzunluk: 160cm – 280cm arası (destek ayağı gerektirmez)

Taşıma Kapasitesi: 300 kg dır.

İhtiyaca uygun alüminyum çözümler üretilebilmektedir. Alüminyumun çekme dayanımı alaşımlandırıldığında 700 MPa’a çıkar. Yoğunluğu, çeliğin veya bakırın yaklaşık üçte biri kadardır. Kolaylıkla dövülebilir, makinede işlenebilir ve dökülebilir. Çok üstün korozyon özelliklerine sahip olması, üzerinde oluşan oksit tabakasının koruyucu olmasındandır. Özel Üretimi gerçekleştirilen Rampalar işte bu özellikleri barındırmakla beraber, kullanıcının uzun süre sıkıntı yaşamaması için tercih edilmiştir.